Πέμπτη 29 Ιουλίου 2010

Τρόποι ανακύκλωσης ενός πλαστικού μπουκαλιού

8 πρωτότυποι τρόποι να ανακυκλώσετε ένα απλό μπουκάλι αναψυκτικού. Μερικοί είναι όντως ευρηματικοί. Δείτε το βίντεο για να παίρνετε ιδέες ...

Πέμπτη 22 Ιουλίου 2010

Το τραγούδι των παλιών εραστών

(Κι άλλο ένα πολυαγαπημένο)

Φυσικά, περάσαμε μπόρες
Είκοσι χρόνια αγάπης, μιας αγάπης τρελής
Χίλιες φορές πήρες τις βαλίτσες σου
Χίλιες φορές μάζεψα τα πράγματά μου
Και σε αυτό το δωμάτιο χωρίς παιδικό κρεβάτι,
Κάθε έπιπλο έχει μνήμες,
από τις βροντές των παλιών καταιγίδων
Τίποτε πια δεν μοιάζει με κάτι άλλο
Έχασες τη γεύση της δροσιάς
Κι εγώ τη γεύση της κατάκτησης

Όμως, αγάπη μου
Γλυκιά μου, τρυφερή μου, εξαίσιά μου αγάπη
Από τη χαραγή της αυγής μέχρι το τέλος της μέρας
Σε αγαπώ ακόμα, το ξέρεις πως σ’ αγαπώ
Ξέρω πια όλους σου τους τρόπους σαγήνης
Ξέρεις όλα μου τα κόλπα γοητείας
Με έχεις προφυλάξει από πολλές παγίδες

Σε έχανα από καιρό σε καιρό
Και φυσικά είχες κάποιους εραστές
Χρειαζόταν για να κυλήσει ευχάριστα ο χρόνος
Χρειαζόταν για να απολαύσει ηδονές το κορμί
Μα τελικά, τελικά
Χρειαζόταν και πολύ ταλέντο
Να μεγαλώσουμε χωρίς να ενηλικιωθούμε.

Και τον περισσότερο χρόνο κάνουμε παρέα
Και συχνά ξεσπούν θύελλες ανάμεσά μας
Μα δεν είναι άλλη χειρότερη παγίδα
Από το να ζουν οι εραστές σε απόλυτη ειρήνη

Φυσικά, κλαις όλο και πιο αραιά
Κι εγώ δεν γίνομαι συχνά «κομμάτια»
Όλο και λιγότερο κρατάμε το μυστήριο
Όλο και λιγότερο αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη
Και δυσπιστούμε για το πως θα κυλήσει η ζωή μας στο μέλλον
Μα πάντα, υπάρχει μεταξύ μας ένας τρυφερός πόλεμος

(ελεύθερη απόδοση: Τίκη Αθανασίου)


Από τη μοναδική, συνταρακτική φωνή του Ζακ Μπρελ

http://www.youtube.com/watch?v=H1DpjXQUDsI

"Το τραγούδι των σαλιγκαρίων που πάνε στην κηδεία"

Στην κηδεία ενός νεκρού φύλλου

Πάνε δυο σαλιγκαράκια
Μαύρο έχουν το καβούκι τους
Πλερέζες στα μικρά τους κέρατα.
Βαδίζουν μέσα στο δειλινό
Ένα τόσο όμορφο δειλινό του φθινοπώρου.

Αχ! Τι καημός! Σαν φθάνουν είναι ήδη άνοιξη!
Τα φύλλα που ήταν νεκρά
Έχουν όλα ξαναζωντανέψει
Και τα δυο σαλιγκαράκια
Είναι τόσο μα τόσο απογοητευμένα!

Αλλά να ο ήλιος.
Ο ήλιος που τους λέει
Κάντε τον κόπο,
Κάντε τον κόπο να κάτσετε μαζί μας.
Πάρτε ένα ποτηράκι μπύρα
Κι αν το λέει η περδικούλα σας
Πάρτε το τραίνο για Παρίσι
Φεύγει απόψε το δείλι
Θα δείτε όλη την χώρα

Μα μην πενθείτε!
Εγώ σας το λέω
Μαυρίζει το ασπράδι των ματιών
Και σε ασχημαίνει.
Οι ιστορίες για φέρετρα
Είναι τόσο θλιβερές και άχαρες
Βαφτείτε λοιπόν με χρώματα
Τα χρώματα της ζωής

Εμπρός λοιπόν – όλα τα ζωντανά!
Τα δέντρα και τα φυτά
Αρχινάνε το τραγούδι
Τραγουδάνε έξω φωνή
Ένα αληθινά ζωηρό τραγούδι
Το τραγούδι του καλοκαιριού
Κι όλοι πίνουν και τσουγκρίζουν

Είναι ένα τόσο όμορφο βραδάκι
Βραδάκι καλοκαιρινό

Και τα δύο σαλιγκαράκια
Παίρνουν το δρόμο για το σπίτι
Περπατούν γεμάτα ενθουσιασμό
Περπατούν γεμάτα χαρά
Μιας κι έχουν πιει πολύ
Τρεκλίζουν και λιγάκι

Μα κει ψηλά στον ουρανό
Το φεγγαράκι τα προσέχει.

Ζακ Πρεβέρ (ελεύθερη απόδοση: Τίκη Αθανασίου)

Αναζητάτε καθαρές θάλασσες για µπάνιο; Ρωτήστε τα φύκη, αυτά ξέρουν

(Αναπαραγωγή ενός - κατά τη γνώμη μου - πολύ ενδιαφέροντος άρθρου)

Tων Κώστα Τσιάµη, Σωτήρη Ορφανίδη και Κατερίνα Αλιγιζάκη, µέλη του ΔΣτης Ελληνικής Φυκολογικής Εταιρίας (www.phycology gr)
Φωτογραφίες: Κώστας Τσιάµης, Γιάννης Ίσσαρης (www.yissaris.com)


Το καλοκαίρι επιτέλους έφτασε! Καιρός για δροσερά µπάνια λοιπόν! Ψάθα, αντηλιακό, µάσκα και βατραχοπέδιλα και φύγαµε κατευθείαν για θάλασσα. Και όµως, δεν είναι λίγες οι φορές που ο αρχικός µας ενθουσιασµός εξανεµίζεται καθώς φτάνουµε στην παραλία και βλέπουµε τη θάλασσα γεµάτη µε τα γνωστά µας φύκια, αυτές τις καφετί µαύρες κορδέλες, που είτε έχουν κατακλύσει την αµµουδιά και δεν έχουµε χώρο να απλώσουµε την πετσέτα µας είτε έχουν χρωµατίσει σκούρο το βυθό της θάλασσας, προκαλώντας µας συνήθως ένα αίσθηµα απέχθειας και φόβου. Γύρω µας, άλλοι απογοητευµένοι λουόµενοι φεύγοντας λένε χαρακτηριστικά «…η θάλασσα είναι βρώµικη, έχει φύκια…». Πόσο όµως ισχύει κάτι τέτοιο;

Φύλλα Ποσειδωνίας εκβρασµένα στην αµµουδιά σε δηµοφιλή παραλία της Αττικής

















Ας πάρουµε καλύτερα τα πράγµατα από την αρχή. Τα φύκια αυτά (ή πιο σωστά τα «φύκη» - ενικός το «φύκος»), στην πραγµατικότητα δεν είναι φύκη, αλλά εξελικτικά ανώτερα θαλάσσια φυτά τα οποία ονοµάζονται φυτά του Ποσειδώνα ή Ποσειδωνία (επιστηµονικά Posidonia oceanica). Η Ποσειδωνία συγγενεύει µε τα φυτά της ξηράς που βλέπουµε γύρω µας, όπως τα σιτάρια, τα καλαµπόκια, οι φοίνικες, οι τριανταφυλλιές κ.ά. Πριν 60 περίπου εκατοµµύρια χρόνια το φυτό αυτό ζούσε στην ξηρά, κοντά στις ακτές, και σιγά-σιγά κατάφερε να προσαρµοστεί στη θάλασσα. Σήµερα, η Ποσειδωνία ζει εντελώς βυθισµένη στο θαλάσσιο νερό. Όπως και όλα τα ανώτερα φυτά της ξηράς, η Ποσειδωνία έχει ρίζες, βλαστούς, φύλλα, καθώς και άνθη και καρπούς. Έτσι µε τις ρίζες της αγκυροβολεί στην άµµο του θαλάσσιου πυθµένα. Τα φύλλα της µπορεί να φτάσουν το 1 µέτρο µήκος και το χρώµα τους είναι πράσινο. Καθώς όµως τα φύλλα γερνάνε γίνονται σκούρα καφέ και πέφτουν από το φυτό καθώς αυτό βγάζει καινούρια. Τα γερασµένα φύλλα θα παρασυρθούν από το κύµα και θα εκβρασθούν στην αµµουδιά, και ουσιαστικά πρόκειται για αυτές τις καφετί κορδέλες που συναντάµε συχνά στις παραλίες. Αν και η παρουσία της Ποσειδωνίας προκαλεί σε πολλούς απέχθεια και θεωρούν τα νερά βρώµικα, είναι σηµαντικό να τονίσουµε ότι η Ποσειδωνία είναι ένα θαλάσσιο φυτό που αναπτύσσεται αποκλειστικά σε καθαρά νερά. Όπου υπάρχει Ποσειδωνία σίγουρα η θάλασσα θα είναι καθαρή. Συνεπώς, όταν βλέπετε Ποσειδωνία εκβρασµένη στην αµµουδιά ή και στα ρηχά, τότε κολυµπήστε άφοβα!

Το θαλάσσιο φυτό Ποσειδωνία (Posidonia oceanica). Με πράσινο χρώµα είναι
τα φύλλα, µε καφετί οι βλαστοί και οι ρίζες

















Αν όµως η Ποσειδωνία δεν είναι φύκος τότε ποια είναι τα φύκη; Τα φύκη (που στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται ως algae, αλλά όλα τα σύνθετα ονόµατα που τα αφορούν χρησιµοποιούν την ελληνική ρίζα phyco- όπως π.χ. Phycology για τη Φυκολογία), είναι εξελικτικά κατώτερα θαλάσσια φυτά που δεν έχουν ρίζες, βλαστούς, φύλλα, άνθη και καρπούς. Τα φύκη είναι και αυτά πολύ κοινά στις θαλάσσιες ακτές, όµως σε αντίθεση µε την Ποσειδωνία, δεν θα τα βρείτε σε αµµουδερές παραλίες αλλά πάνω στα βράχια της θάλασσας. Όσοι λοιπόν αγαπάτε τις βουτιές από τα βράχια ή την κολύµβηση µε µάσκα σε βραχώδεις ακτές σίγουρα θα τα έχετε δει. Είναι αυτά τα µικρά φυτά, συνήθως καφετί χρώµατος, που πολλές φορές µοιάζουν µε µικρούς θάµνους. Το µέγεθός τους είναι µικρό στην Ελλάδα, συνήθως δεν ξεπερνά τα 20 - 30 εκατοστά. Τα φύκη διαθέτουν µία τεράστια ποικιλία χρωµάτων - εκτός από καφετί φύκη υπάρχουν και πράσινα, κόκκινα, κίτρινα, άσπρα κλπ. Οι µορφές τους επίσης ποικίλουν πολύ αφού υπάρχουν είδη που µοιάζουν µε ταινίες ή µικρά φύλλα, µε βεντάλιες ή οµπρέλες, ενώ άλλα θυµίζουν ζελέ. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 600 είδη φυκών.

Βράχια της θάλασσας καλυµµένα µε καφετί φύκη αποτελούν ένδειξη
ότι η θάλασσα είναι πεντακάθαρη!


















Το σηµαντικό όµως µε τα φύκη είναι ότι αποτελούν πολύ καλούς δείκτες καθαρότητας των νερών και χρησιµοποιούνται από τους επιστήµονες ως βιοδείκτες για τον έλεγχο της ποιότητας της θάλασσας. Η χρήση αυτή των φυκών βασίζεται στο γεγονός ότι υπάρχουν κάποια είδη τα οποία συναντώνται µόνο σε καθαρά νερά ενώ σε ρυπασµένες θάλασσες εξαφανίζονται. Αντίθετα, υπάρχουν κάποια άλλα είδη φυκών που προτιµούν τα ρυπασµένα νερά. Σε γενικές γραµµές, τα καφετί και σχετικά µεγάλα φύκη αναπτύσσονται σε καθαρές θάλασσες, όπως τα είδη Cystoseira που µοιάζουν µε µικρούς θάµνους ή δεντράκια και έχουν σκληρή υφή. Στην Ελλάδα τα είδη αυτά είναι πολύ κοινά σε µικρά βάθη (0-1 µέτρο) σε καθαρές θάλασσες, και αν τα δείτε πάνω στα βράχια της ακτής θα ξέρετε µε σιγουριά ότι κολυµπάτε σε καθαρά νερά.
Τα καφετί φύκη Cystoseira είναι πολύ κοινά στις καθαρές ελληνικές ακτές
Από την άλλη πλευρά, τα φύκη που προτιµούν ρυπασµένα νερά είναι συνήθως πράσινα και µοιάζουν µε ταινίες ή φύλλα, και έχουν µία µαλακή υφή που κάποιες φορές θυµίζει ζελέ. Στην οµάδα αυτή πολύ γνωστό είναι το είδος Ulva, το οποίο λέγεται και µαρούλι της θάλασσας εξαιτίας της οµοιότητας του µε το γνωστό µας µαρούλι. Τα φύκη αυτά αναπτύσσονται σε µεγάλες ποσότητες σε ρυπασµένα λιµάνια, µώλους, µαρίνες, κοντά σε αγωγούς εκβολής λυµάτων, καλύπτοντας µαζικά την επιφάνεια βράχων σε πολύ µικρά βάθη – συνήθως στο σηµείο όπου σκάνε τα κύµατα. Συνεπώς, αν πάτε σε µία παραλία και εντοπίσετε µεγάλες πράσινες µάζες από φύκη πάνω στα βράχια (συνήθως είναι ορατά χωρίς να χρειάζεται να µπείτε µέσα στο νερό) τότε θα έχετε υποψίες ότι δεν βρίσκεστε και στην καθαρότερη παραλία του κόσµου!

Το µαρούλι της θάλασσας (Ulva) είναι ένα πράσινο φύκος
που αναπτύσσεται σε µεγάλες µάζες σε ρυπασµένα νερά
















Τα τελευταία χρόνια, τόσο η Ποσειδωνία όσο και τα φύκη χρησιµοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως από τα πλέον κατάλληλα εργαλεία για την εκτίµηση της καθαρότητας των νερών της Μεσογείου (Οδηγία για τα Νερά, WFD 2000/60/EC). Εκτός όµως από τη χρήση τους ως βιοδείκτες, η Ποσειδωνία όσο και τα φύκη, φέρουν ένα σηµαντικότατο οικολογικό ρόλο. Όπως τα φυτά στην ξηρά, παράγουν τεράστιες ποσότητες οξυγόνου και σχηµατίζουν στην κυριολεξία δάση στο βυθό της θάλασσας. Η Ποσειδωνία σχηµατίζει θαλάσσια λιβάδια σε αµµώδεις πυθµένες και αποτελεί «σπίτι» για εκατοντάδες είδη θαλάσσιων ζώων (π.χ. ψάρια, αχινοί, χταπόδια, σπόγγοι, ανεµώνες, θαλάσσιες χελώνες, κλπ). Οµοίως, τα φύκη συνιστούν υποθαλάσσιους κήπους – δάση σε βραχώδεις πυθµένες µε παρόµοιο οικολογικό ρόλο, αφού και αυτά αποτελούν τόπο έλξης εκατοντάδων άλλων θαλάσσιων οργανισµών.


Εποµένως, τόσο η Ποσειδωνία όσο και τα φύκη είναι αναγκαία για τη διατήρηση της ζωής στη θάλασσα (και όχι µόνο, γιατί το οξυγόνο που ελευθερώνουν χρησιµοποιείται από όλους τους οργανισµούς), και ο ρόλος τους είναι αντίστοιχος µε εκείνον των δασών της ξηράς για τα χερσαία άγρια ζώα. Μάλιστα, η Ποσειδωνία θεωρείται σήµερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και από την Ελληνική νοµοθεσία ως προστατευόµενο είδος και έχουν ήδη ξεκινήσει προσπάθειες χαρτογράφησής της στην Ελλάδα.

Τα λιβάδια της Ποσειδωνίας συνιστούν τόπο έλξης για τα ψάρια
Ωστόσο, τα θαλάσσια φυτά έχουν επίσης ένα πλούσιο εφαρµοσµένο και εµπορικό ενδιαφέρον. Για παράδειγµα, τα εκβρασµένα φύλλα της Ποσειδωνίας χρησιµοποιούνται για την παρασκευή κοµπόστας για λίπασμα. Τα φύκη έχουν ακόµη περισσότερες εφαρµογές, µάλιστα κάποια είδη είναι εδώδιµα. Έτσι, στην Κρήτη ένα φύκος καταναλώνεται ως σαλάτα («σαλάτα του γιαλού»), ενώ από τα φύκη φτιάχνεται και το γιαπωνέζικο σούσι.

Το φύκος µορφής βεντάλιας-χωνιού (Padina pavonica) είναι από τα πιο
κοινά φύκη της Ελλάδας. Αν και γενικά προτιµά καθαρά νερά µπορεί να
βρεθεί και σε ελαφρώς ρυπασµένες περιοχές
























Επίσης, ευρέως είναι γνωστή η εφαρµογή των φυκών στην κοσµετολογία (π.χ. spa, καλλυντικές κρέµες). Επιπλέον, από τα φύκη αποµονώνονται συστατικά µε τα οποία φτιάχνονται οι σούπες, οι κρέµες, τα ζελέ, τα παγωτά, κλπ, κοινά προϊόντα που συναντάµε σε σούπερ µάρκετ. Τέλος, σηµαντική είναι και η συνεισφορά τους στην ιατρική, στη φαρµακοβιοµηχανία, στη µοριακή βιολογία, στη βιοµηχανία χρωµάτων, στους βιολογικούς καθαρισµούς, κ.ά.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι στην κατηγορία των φυκών ανήκουν και οργανισµοί που δεν είναι ορατοί µε το γυµνό µάτι, τα λεγόµενα µικροφύκη. Τα µικροφύκη µπορεί να αποτελούν µέρος του γνωστού µας πλαγκτού. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτοί οι µικροσκοπικοί οργανισµοί δηµιουργούν πληθυσµιακές εκρήξεις (άνθηση φυτοπλαγκτού), µε αποτέλεσµα να δηµιουργούν εµφανή συσσωµατώµατα στην επιφάνεια του νερού (π.χ. ερυθρά παλίρροια).

Τα θαλάσσια φυτά λοιπόν, αν και συνήθως υποτιµηµένα, είναι πολύ σηµαντικά, ειδικά µάλιστα για την Ελλάδα µε τα 16.000 χιλιόµετρα ακτογραµµών. Την επόµενη φορά λοιπόν που θα είστε στην παραλία, δείτε τα φύκη και τα θαλάσσια φυτά µε άλλο µάτι. Η παρουσία ή απουσία τους θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε την οικολογική κατάσταση της θάλασσας στην οποία βρίσκεστε.

Καλό Καλοκαίρι!